"Όσον αφορά τις μη συστημικές τράπεζες, αν οι ιδιώτες επενδυτές δεν τις στηρίξουν, αυτές θα εξυγιανθούν."
-
-
George έγραψε:
Αυτα περι εξυγειανσης πως τα ερμηνευεις Σταματη?
Μια άλλη θεώρηση:
(Ή: Ας πάρουμε τα πράματα από την αρχή)
Εγώ όταν ακούω «εξυγείανση» σκέφτομαι:
Ασθένεια, πάθηση, μόλυνση, αρρώστια, ασθενή, τραυματία, γιατρό, θεραπεία, φάρμακα και στο τέλος:
Είτε «επαναφορά της υγείας» (αυτό είναι η εξυγείανση),
Είτε αναπηρία,
Είτε θάνατο.
Άλλες διεξόδους ή εξελίξεις σε ένα τέτοιο θέμα δεν βλέπω. Κι αν κάποιος ξέρει κι άλλες, ας τις πει, μπορεί να κάνω και λάθος ή να μου ξεφεύγει κάτι.
Εφ’ όσον λοιπόν μιλάμε για «εξυγείανση», μιλάμε για ασθένεια ή πάθηση.
Στη μεταφορική έννοια, «εξυγείανση» μπορεί να υπάρξει και σε άλλα πράματα, εκτός από την καθ’ εαυτώ έννοια των θεμάτων υγείας. Π.χ. μπορούμε να μιλάμε για εξυγείανση ενός έλους, το οποίο έχει λιμνάζοντα νερά, και πάνω του μαζεύονται και πολλαπλασιάζονται κουνούπια και μας ενοχλούν.
«Εξυγείανση» του έλους μπορεί να σημαίνει:
α) Είτε διοχέτευση σε αυτό τρεχούμενου νερού, ώστε να πάψει να είναι έλος, και να γίνει λίμνη.
β) Είτε σκότωμα των κουνουπιών και των αυγών τους με χημικά και εντομοκτόνα, ενέργεια που όμως έχει παρενέργειες, συνέπειες και κόστος.
γ) Είτε αποξήρανση του έλους, οπότε η επιφάνεια του λιμνάζοντος νερού αντικαθίσταται από έδαφος (περίπτωση Κωπαϊδας), και μάλιστα αυτό χρησιμοποιείται για εδαφικές χρήσεις.
Και πάλι, άλλες δυνατότητες για «εξυγείανση» έλους δεν βλέπω, κι αν κάποιος ξέρει κι άλλες, ας τις πει.
Πάμε τώρα στις τράπεζες, όπου πάλι ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ χρησιμοποιείται ο όρος.
Ποιά είναι η ΠΑΘΗΣΗ της τράπεζας που χρειάζεται «εξυγείανση»?
Για να γίνει αυτό εύκολα αντιληπτό, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από την απλούστερη μορφή τράπεζας. Με απλοποίηση του προβλήματος, όχι με περιπλοκή του, προσθέτοντας και αναλύοντας μέσα σ’ αυτό πολλές παραμέτρους.
Ποια είναι η απλούστερη μορφή τράπεζας?
Είναι αυτή που αναπτύχθηκε στο far west την εποχή που πήγαιναν εκεί οι χρυσοθήρες. Είναι η τράπεζα που μάζευε και φύλαγε το χρυσό που εύρισκαν οι χρυσοθήρες κοσκινίζοντας την άμμο των ποταμιών.
Αυτή είναι η «απλή» τράπεζα.
(Και (πιστεύω εγώ) το πιο κοντινό υπαρκτό παράδειγμα σε αυτό το πρότυπο είναι η Ελβετία).
Μια τέτοια τράπεζα όμως (που θα πρόσφερε μόνο ασφάλεια στους καταθέτες της) θα έπρεπε να πληρώνεται, όχι να πληρώνει τόκο. Γιατί αν απλώς έπαιρνε το χρυσό και τον φύλαγε στο ασφαλές της χρηματοκιβώτιο (για να κοιμούνται ήσυχοι οι χρυσοθήρες) από τι θα ζούσε η ίδια η τράπεζα, ο τραπεζίτης, το κτίριο, ο υπάλληλος, ο σεκιουριτάς κλπ?
Άρα η τράπεζα κάτι πρέπει να κάνει για να ΒΓΑΛΕΙ δικά της λεφτά από τα που έχει μέσα και διαχειρίζεται, δηλαδή τα λεφτά των καταθετών.
Να τι έκανε:
Κάποτε πήγε ένας μηχανικός (πάμε πάλι στο far west) και είπε στον τραπεζίτη:
"'Εχω ένα σχέδιο: Θα φτιάξω ένα υδραγωγείο, θα φέρνω νερό από το ποτάμι πιο πέρα, θα πουλάω το νερό στο χωριό χωρίς να τρέχουν οι άνθρωποι με τις κανάτες κάθε μέρα, και θα κερδίζω λεφτά απ' το νερό. Όμως δεν έχω λεφτά να φτιάξω το υδραγωγείο (σωλήνες, μεροκάματα, σκαψίματα, κλπ). Το υδραγωγείο θα κοστίσει 10kg χρυσό, και εγώ πουλώντας νερό θα κερδίζω 2,5kg κάθε χρόνο. Σε 4 χρόνια θα έχω βγάλει τα λεφτά του υδραγωγείου. Μου τα δανείζεις?"
Ο τραπεζίτης είχε στην κάσα του 100kg χρυσό, και κανονικά έπρεπε να τον έχει πάντα εκεί, γιατί αν οι άνθρωποι που του τον έδωσαν πήγαιναν να τον ζητήσουν, έπρεπε να τους τον δώσει πίσω.
Αλλά σκέφτηκε:
"Δεν πρόκειται ποτέ να έρθουν όλοι μαζί να πάρουν το χρυσό τους από εδώ, άρα μπορώ να δώσω 10kg στο μηχανικό, θα μείνω με 90, αλλά θα βγάλω κι εγώ κάτι."
Είπε λοιπόν στον μηχανικό
"Εν τάξει, αλλά κάθε χρόνο θα μου δίνεις 2kg πίσω, επί ΕΞΗ χρόνια." (Τόκος δανείου = 2kg).
Και η συμφωνία έκλεισε, και το υδραγωγείο φτιάχτηκε. Ο μηχανικός πλήρωνε την κατασκευή του υδραγωγειου με το χρυσό του δανείου, και το νερό άρχισε να τρέχει.
Όλοι βγήκαν κερδισμένοι:
Οι χωριάτες γιατί είχαν εύκολο και άφθονο νερό. Άρα χωρίς να διαμαρτύρονται, κάτι πλήρωναν για να το έχουν έξω από την πόρτα τους, αντί να τρέχουν με τα κανάτια.
Ο μηχανικός γιατί εισέπραττε περισσότερα (2,5kg) από όσα ήταν το δάνειο (2kg/χρόνο), άρα είχε κέρδος.
Και ο τραπεζίτης γιατί κέρδισε 2kg (τα 10 που δάνεισε τα πήρε πίσω, και επί πλέον άλλα 2kg).
Οι "καταθέτες" γιατί από τα 2kg η τράπεζα τους είπε "
Σας μοιράζω κάθε χρόνο 0,5kg, φέρτε εδώ το χρυσό σας, αντί να τον έχετε σπίτι". Και έβγαζαν τον τόκο τους.
Θέλετε να βάλουμε και το κράτος μέσα? Να το βάλουμε: Με το πολύ και φτηνό νερό οι χωριάτες πότιζαν τα χωράφια, τα χωράφια έβγαζαν πολύ καρπό, και επειδή το κράτος από τον καρπό παίρνει φόρους, έπαιρνε μεγαλύτερους φόρους και ήταν κι αυτό ευχαριστημένο.
Όμως το πράμα γιγαντώθηκε, γιατί εκτός από το μηχανικό δάνειο δόθηκε και στον κεφετέρια, και στον strip club, και στον μπακάλη, και τελικά και σε κάθε μαλάκα που δεν τα ήθελε για να κάνει σωστή και παραγωγική δουλειά όπως ήταν το υδραγωγείο, αλλά για να πάει διακοπές ή να αγοράσει πόρσε.
Όταν ΠΟΛΛΟΙ από αυτούς που πήραν δάνειο δεν μπορούσαν να το ξεπληρώσουν, η τράπεζα άρχισε να έχει πρόβλημα. Θα ερχόταν μια στιγμή που κάποιος (καταθέτης) θα πήγαινε στο γκισέ και θα έλεγε "
Μου δίνετε πίσω το χρυσό που σας έχω δώσει, παρακαλώ?" και ο ταμίας θα ξερόβηχε, γιατί ήξερε ότι ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ο χρυσός του τύπου στην κάσα.
Βέβαια, ο τραπεζίτης είχε κάνει και άλλες συμφωνίες, π.χ. με τις τράπεζες από τις γειτονικές πόλεις που έλεγαν (όλοι οι τραπεζίτες το συμφώνησαν) ότι "αν ένας από μας έχει πρόβλημα, οι υπόλοιποι θα τον βοηθήσουμε να το ξεπεράσει", και άλλα τέτοια.
Αλλά όταν ΟΛΕΣ οι τράπεζες έχουν το ίδιο πρόβλημα, ποιος να βοηθήσει ποιον?
Το χειρότερο: Αν ο καταθέτης που περιμένει στο γκισέ να πάρει το πράμα του καταλάβει ότι ο χρυσός του δεν υπάρχει από πίσω, βγαίνει έξω πανικόβλητος και φωνάζει στο δρόμο "
Η τράπεζα δεν έχει να μας δώσει τον χρυσό μας!", οπότε τον ακούνε κι άλλοι (που έχουν επίσης κατάθεση) και τρέχουν κι αυτοί να προλάβουν να πάρουν το χρυσό τους (πριν η τράπεζα κατεβάσει τα ρολά της) και τότε γίνεται του bank run το κάγκελο.
Ας ξαναγυρίσουμε όμως στην εξυγείανση.
Η «πάθηση» τραπεζών σαν την Λαϊκή Κύπρου είναι ακριβώς αυτή: Τα κατατεθειμένα (από τους καταθέτες) κεφάλαια υπό μορφή χρήματος δεν υπάρχουν πίσω από τα γκισέ, για να δοθούν στους καταθέτες, αν αυτοί τα ζητήσουν.
Πιθανόν να υπάρχουν και άλλες παθήσεις, π.χ. το προσωπικό να είναι πολύ, τα νοίκια των καταστημάτων να είναι ακριβά, φημολογία δυσφημιστική να διασπείρεται και οι πελάτες να παίρνουν τα λεφτά τους, αλλά τελικά όλα αυτά συνοψίζονται στη μείωση των καταθέσεων. Ακόμα και ποικίλοι λόγοι να αθροίζονται, το κακό αποτέλεσμα της τραπεζικής ασθένειας (το σύμπτωμα δηλαδή) για μια τράπεζα πάντα αυτή θα είναι: Να μην έχει (αρκετές) καταθέσεις, ή μάλλον να μην έχει στην κάσα της τις καταθέσεις που πρέπει, για να καλύψει τις [συνήθεις και λίγο παραπάνω] αναλήψεις.
Ή (για να το περιπλέξουμε λίγο), στο παράδειγμα του τραπεζίτη με το μηχανικό που είναι ΘΕΜΙΤΟ (και ακίνδυνο ίσως) να δανείζει ο τραπεζίτης μέχρι ένα όριο, το όριο να έχει ξεπεραστεί κατά πολύ.
Αυτή είναι η ασθένεια που χρειάζεται εξυγείανση. Βλέπει κανείς καμιά άλλη?
Στην έννοια (τη μεταφορική) της εξυγείανσης του έλους, είπαμε: Είτε θα το ραντίσεις, είτε θα του εκτρέψεις ποτάμι μέσα του, είτε θα το αποξηράνεις.
Σε αντιστοιχία με την τράπεζα, η ίδια έννοια (εξυγείανση), πως μπορεί να γίνει?
Αν την αποξηράνεις, πάει τελείωσε, δεν υπάρχει πια τράπεζα.
Αν την ραντίσεις, θα πίνεις το DDT, χώρια που θα το πληρώνεις κάθε χρόνο.
Αν του ρίξεις ποτάμι μέσα για να το κάνεις λίμνη, πρώτον θέλεις πολλά λεφτά για να το εκτρέψεις, και δεύτερον το νερό του ποταμιού κάπου αλλού πήγαινε πριν το εκτρέψεις, μέρος από το οποίο θα το στερήσεις.
Έχω την εντύπωση πως το πράμα πάει προς την «αποξήρανση».