Μια που το θέμα εδώ είναι «Τους πήρανε χαμπάρι...», να σας πω τι εγώ έχω πάρει χαμπάρι, από όσα έχω ακούσει τις τελευταίες 15-20 μέρες, και αφού τα συνδυάσω με τα ισχύοντα, και αυτά που πρόκειται (σύμφωνα με διάφορες εξαγγελίες) να καθιερωθούν.
Και αφορμή γι’ αυτές τις διαπιστώσεις αποτέλεσε η αποψινή συνέντευξη τύπου του πρωθυπουργού στις Βρυξέλλες μετά τη σύνοδο κορυφής, την οποία παρακολούθησα ΠΟΛΥ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ.
Α) Ο Τσίπρας δεν χάνει ευκαιρία όπου σταθεί κι όπου βρεθεί να αναφέρεται «στην πάταξη του λαθρεμπορίου και της φοροδιαφυγής», σαν αυτή να είναι η πανάκεια που θα βγάλει τη χώρα απ’ τα όποια αδιέξοδα έχει φτάσει, και να μη χρειάζεται τίποτα άλλο.
Β) Το ίδιο αναμασάνε και τα πάσης λογής παπαγαλάκια-δημοσιογράφοι σε κάθε ευκαιρία, και μάλιστα τον προκαλούν κι όλας, σαν να τον κουρδίζουν, να τα διακηρύσσει όλο και πιο εμφατικά.
Γ) Υποθέτω πως τα ίδια λέει (ο Τσίπρας) και στους ξένους, κάθε φορά που συναντιώνται και βέβαια, οι άνθρωποι θα του λένε: «Ναι, εν τάξει, καλά όλα αυτά που μας λες, αλλά τα νούμερα δεν βγαίνουν». Η απάντηση του Αλέξη πρέπει να είναι (δεν είμαι μέσα για να ξέρω, αλλά δεν βλέπω τι άλλο θα μπορούσε να είναι): «Μην ανησυχείτε, εμείς έχουμε αποφασίσει να πιάσουμε όλα τα κρυμμένα λεφτά, πράμα που οι προηγούμενοι δεν μπορούσαν να κάνουν, γιατί είχαν δεσμεύσεις με αυτούς που τα κρύβουν. Εμείς δεν έχουμε τέτοιες».
Πράγματι, το επιχείρημα είναι αφοπλιστικό, και (ίσως) εν μέρει και αληθές και πραγματικό.
Δ) Οι διακηρύξεις περί «πάταξης της φοροδιαφυγής» δεν περιορίζονται σε μια συνέντευξη, ή σε ένα πρόγραμμα που κάπου ανακοινώθηκε, και θα αποτελέσει στοιχείο της σχεδιαζόμενης οικονομικής πολιτικής. Επεκτείνονται σε κάθε ευκαιρία, και αποτελούν την πρώτη απάντηση σε κάθε ερώτηση που παραπέμπει στις απορίες των ερωτώντων που συνοψίζονται στο «Που θα βρείτε τα λεφτά?».
Ε) Στις προγραμματικές έγιναν οι εξής αναφορές (το βίντεο υπάρχει):
1) Υπάρχει άμεση ανάγκη να ενισχυθούν τα δημόσια έσοδα.
2) Τα μειωμένα φορολογικά έσοδα κατά τις δεκαετίες του ‘90 και του 2000 ήταν η κύρια αιτία για την αδυναμία της χώρας να μειώσει το εξωτερικό της χρέος.
3) Η ευθύνη γι’ αυτό δεν ανήκε φυσικά στους μισθωτούς και στους συνταξιούχους, κυρίως ανήκε στην οικονομική ελίτ και στα ανώτερα στρώματα των ελευθέρων επαγγελματιών που ποτέ δεν σήκωσαν τα βάρη που τους αναλογούσαν.
4) Η νέα Κυβέρνηση εγγυάται ότι σε αυτόν τον τόπο θα αποδοθεί δικαιοσύνη. Δεν βρισκόμαστε στο σημείο μηδέν, δεν διαγράφουμε το αμαρτωλό παρελθόν, δεν δίνουμε συγχωροχάρτι σε κανέναν.
5) Κάθε πολίτης και κάθε επιχείρηση θα συνεισφέρει στα κοινά βάρη ανάλογα με την φοροδοτική του ικανότητα, όπως ρητά επιβάλλει το Σύνταγμα.
6) Προχωράμε στην καταγραφή των περιουσιών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό μέσω του Περιουσιολογίου που θα δίνει σαφή εικόνα για τη φοροδοτική ικανότητα πολιτών και επιχειρήσεων.
ΣΤ) Και για τις τράπεζες:
1) Στο πλαίσιο της εξυγίανσης και ανασυγκρότησης του τραπεζικού συστήματος είναι αναγκαίες σχεδιασμένες και καλά μελετημένες παρεμβάσεις.
2) Οι τράπεζες να αναλαμβάνουν την εκπλήρωση ποσοτικών και ποιοτικών στόχων. Θέλουμε οι τράπεζες να υπηρετούν την οικονομία, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και όχι συμφέροντα. Αυτός άλλωστε είναι ο κοινωνικός τους ρόλος.
3) Ειδικά στην περίπτωση της χώρας μας, οι τράπεζες μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο και την αντιμετώπιση της διαφθοράς, της διαπλοκής, της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής.
Ζ) Προσέξτε την αναφορά στην έννοια «Φοροδοτική ικανότητα».
Το Σύνταγμα του 2008, Kεφάλαιο 6ο, (Φoρoλoγία και δημoσιoνoμική διαχείριση), Άρθρo 78, παρ.1, λέει:
1. Kανένας φόρoς δεν επιβάλλεται oύτε εισπράττεται χωρίς τυπικό νόμo πoυ καθoρίζει τo υπoκείμενo της φoρoλoγίας και τo εισόδημα, τo είδoς της περιoυσίας, τις δαπάνες και τις συναλλαγές ή τις κατηγoρίες τoυς, στις oπoίες αναφέρεται o φόρoς.
2. Φόρoς ή άλλo oπoιoδήπoτε oικoνoμικό βάρoς δεν μπoρεί να επιβληθεί με νόμo αναδρoμικής ισχύoς πoυ εκτείνεται πέρα από τo oικoνoμικό έτoς τo πρoηγoύμενo εκείνoυ κατά τo oπoίo επιβλήθηκε.
Και βέβαια, στο άρθρο 4, παρ. 5 λέει:
Oι Έλληνες πoλίτες συνεισφέρoυν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλoγα με τις δυνάμεις τoυς.
Το οποίο είναι ένα γενικό άρθρο, γιατί ο όρος «δυνάμεις» δεν προσδιορίζεται.
Η) Όλοι έχουμε την εντύπωση πως «δύναμη» (που μας υποχρεώνει να συνεισφέρουμε στα δημόσια βάρη) είναι τα εισοδήματα, ΚΑΙ ΟΧΙ η περιουσία, που φορολογείται χωριστά (ΕΕΤΗΔΕ, ΕΝΦΙΑ, ΦΑΠ, ΦΜΑΠ, κλπ), όποτε φορολογείται.
Θ) Φαίνεται πως πάνε να καθιερωθούν νέες έννοιες στη φορολογία. Η «Φοροδοτική ικανότητα» πρόκειται να συσχετισθεί με το «περιουσιολόγιο», που απ’ ότι ακούμε θα περιλαμβάνει όλα τα αποκτήματα του ατόμου, δηλαδή και λεφτά, και μετοχές, και ακίνητα, και έργα τέχνης, τα πάντα όλα.
Ι) Το σύνταγμα λέει «ανάλoγα με τις δυνάμεις τoυς» (χωρίς να προσδιορίζει τι είναι αυτές οι δυνάμεις – θα μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς πως εννοεί τη σωματική ρώμη αν ήθελε να το παρατραβήξει), αλλά ο πρωθυπουργός αρχίζει να το προσδιορίζει: Λέει «ανάλογα με την φοροδοτική του ικανότητα», και προσδιορίζει και ποια είναι αυτή: Είναι αυτή που θα προκύψει από το περιουσιολόγιο.
ΙΑ) Τα συγκινησιακά όπως: «Είμαστε κάθε λέξη από το Σύνταγμα αυτής της χώρας. Σε αυτό το Σύνταγμα ορκιστήκαμε, αυτό το Σύνταγμα θα υπηρετήσουμε. Και θα το υπηρετήσουμε μέχρι τέλους, δικαιώνοντας τα οράματα, τις αξίες, τους αγώνες, τις θυσίες του ελληνικού λαού» εγώ τα ακούω βερεσέ. Επιμένω, και δεν έχει βρεθεί τίποτα ώστε να μου αλλάξει γνώμη πως στόχος των κυβερνώντων ΠΑΝΤΑ, είναι η αύξηση του πλούτου που οι ίδιοι διαχειρίζονται (των όποιων κυβερνώντων). Δηλαδή του δημόσιου πλούτου. Μπορεί να λένε (προεκλογικά) για την «αβάσταχτη φορολογία», να πετάνε πυροτεχνήματα τύπου «Θα καταργήσουμε τον ΕΝΦΙΑ», αλλά ο γενικός στόχος, που είναι η αύξηση του πλούτου που οι ίδιοι διαχειρίζονται δεν έχει αλλάξει. Η δε επίκληση του συντάγματος γίνεται (όλα είναι υπολογισμένα γιατί λέγονται και πότε λέγονται) ακριβώς γιατί έτσι που είναι αυτό γραμμένο, αφήνει περιθώρια.
ΙΒ) Φαίνεται πως ετούτοι εδώ δεν αποτελούν εξαίρεση· το αντίθετο μάλλον.
(Σημ: Δεν θα είχα καμία αντίρρηση να αυξάνεται ο πλούτος που διαχειρίζονται οι άρχοντες, αν όμως αυξάνεται ΓΕΝΙΚΩΣ και ο παραγόμενος πλούτος. Δηλαδή αν υπάρχει ανάπτυξη. Αν δηλαδή η οικονομία πάει καλά, που κατά ένα μέρος αυτό (μπορεί και να) οφείλεται στην επιτυχημένη διακυβέρνηση, τότε εν τάξει, ας πάρουν και αυτοί οι διαχειριστές κάτι παραπάνω να διαχειρίζονται. Εδώ όμως δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο. Εδώ πρόκειται για μεθόδευση αρπαγής πλούτου από τους κατέχοντες αυτόν, από τα έτοιμα δηλαδή, και μάλιστα ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ («Η ευθύνη ανήκε στα ανώτερα στρώματα των ελευθέρων επαγγελματιών που ποτέ δεν σήκωσαν τα βάρη που τους αναλογούσαν», και «θα αποδοθεί δικαιοσύνη, δεν διαγράφουμε το αμαρτωλό παρελθόν, δεν δίνουμε συγχωροχάρτι σε κανέναν»), και παρουσιασμένη κατά έναν τρόπο που «θα περάσει χωρίς πολλές αντιρρήσεις από πλευράς λαϊκής συναίνεσης»).
Αυτές τις σκέψεις μου ήρθε να γράψω, σχετικά με το «τι έχουμε πάρει χαμπάρι».